Πέμπτη 21 Μαρτίου 2013

Παρανομη η δεσμευση καταθεσεων!


Μια μεγάλη ανατροπή στην πρακτική της Πολιτείας να δεσμεύει μέσω του ΣΔΟΕ τραπεζικούς λογαριασμούς και θυρίδες επέρχεται με απόφαση του Δ΄ Τμήματος του Συμβούλιο της Επικρατείας (υπ’ αριθμ. 1032/2013) που έκρινε αντισυνταγματική τη σχετική ρύθμιση του Ν. 3296/2004 η οποία προβλέπει δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και περιουσιακών στοιχείων σε περιπτώσεις οικονομικού εγκλήματος και μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίας. Το όλο ζήτημα πάντως, λόγω της συγκυρίας και της προσπάθειας του κράτους να περιορίσει την φοροδιαφυγή, παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για οριστική κρίση.
........
Η απόφαση του ΣτΕ ότι η διάταξη που παρέχει στην Πολιτεία την δυνατότητα δέσμευσης λογαριασμών συνεπάγεται σοβαρή επέμβαση σε συνταγματικώς προστατευόμενα αγαθά, καθώς « όσο χρόνο διαρκεί η δέσμευση, το ελεγχόμενο πρόσωπο στερείται της δυνατότητας χρήσης και διάθεσης περιουσιακών του στοιχείων, και μάλιστα ρευστού χρήματος και κινητών αξιών φυλασσομένων σε πιστωτικά ιδρύματα», γεγονός που επιφέρει σοβαρό περιορισμό των περιουσιακών δικαιωμάτων και της οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας του φορολογουμένου. Συγκεκριμένα, το ΣτΕ διαπίστωσε ότι η επίμαχη ρύθμιση του Ν. 3296/2004 είναι ευθέως αντίθετη στα άρθρα 5 (δικαίωμα συμμετοχής στην οικονομική κ.λπ. ζωή της χώρας), 17 (προστασία της ιδιοκτησίας) και 25 (αρχή του κοινωνικού κράτους δικαίου) του Συντάγματος, αλλά και αντίθετη στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ (προστασία της περιουσίας) τη διάταξη του άρθρου 30 (παράγραφος 5 περίπτωση ε’).
Βεβαίως, λέει το σκεπτικό των συμβούλων Επικρατείας, η διάταξη αποβλέπει στο να προφυλάξει το δημόσιο συμφέρον έναντι του ελεγχόμενου, ώστε να είναι δυνατή η ικανοποίηση αξιώσεων του Δημοσίου κατ’ αυτού, όταν θα διαπιστωθεί δικαστικά η τέλεση οικονομικού εγκλήματος και μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου. Όμως, η πρόθεση αυτή της διάταξης δεν αρκεί συνταγματικά για να νομιμοποιήσει τη ρύθμιση του Ν. 3296/2004, ιδιαίτερα δε αφού δεν έτυχε περαιτέρω εξειδίκευσης με το Π.Δ. 85/2005 που ακολούθησε. Το ΣτΕ υπογραμμίζει μάλιστα ότι «καταλείπεται ευρύτατο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας στη διοίκηση, χωρίς να καθορίζονται κατά τρόπο αρκούντως σαφή και συγκεκριμένο οι προϋποθέσεις επιβολής του επίμαχου μέτρου».
Είναι προφανές ότι η εν λόγω διάταξη και το χωρίς κριτήρια ΠΔ μπορούν να αποτελέσουν στα χέρια των επιτήδειων και των επίορκων μέσο εκβιασμών και αντεκδικήσεων.